نمونه دادخواست ابطال اجراییه

نمونه دادخواست ابطال اجراییه، ابزاری قانونی است برای باطل کردن یک دستور اجرا یا توقف عملیات اجرایی که فکر می کنید درست نیست یا به ضررتان تمام می شود. اگر حکم یا سند لازم الاجرایی علیه شما صادر شده و معتقدید ایراد دارد، می توانید با تنظیم این دادخواست به دادگاه، اجرای آن را متوقف یا به کلی باطل کنید. این راهنما به شما کمک می کند تا این فرآیند پیچیده را ساده تر درک کنید و بتوانید قدم های درستی بردارید.

گاهی اوقات در پیچ و خم های قانون، ممکن است با مسائلی روبرو شویم که از اساس برایمان مشکل ساز شوند. یکی از این مسائل، صادر شدن یک اجراییه است که می تواند آرامش زندگی ما را حسابی به هم بزند. اما نگران نباشید، چون همیشه راهی برای دفاع از حقوق مان وجود دارد. یکی از قوی ترین این راه ها، تنظیم و تقدیم نمونه دادخواست ابطال اجراییه به مراجع قضایی یا ثبتی است.

در این مقاله جامع، قرار است با هم به دنیای پر رمز و راز اجراییه ها سفر کنیم و ببینیم چطور می توانیم یک اجراییه را که فکر می کنیم اشتباه یا ناحق است، باطل یا حداقل عملیات اجرایی آن را متوقف کنیم. از تعریف مفاهیم پایه مثل اجراییه دادگاه و ثبتی گرفته تا دلایل و مراجع صالح برای ابطال، همه چیز را با زبانی ساده و کاربردی برایتان توضیح می دهیم. حتی چند نمونه دادخواست آماده و قابل ویرایش هم برایتان آورده ایم تا کارتان حسابی راحت شود.

درک مفاهیم کلیدی: اجراییه، ابطال، توقف و ابطال عملیات اجرایی

قبل از اینکه وارد جزئیات شویم، بیایید با چند مفهوم اساسی آشنا شویم. این ها کلماتی هستند که زیاد به گوشتان می خورند و درکشان برای شروع دعوای ابطال اجراییه حسابی به کارتان می آید.

اجراییه چیست؟

اجراییه در واقع یک دستور رسمی برای اجرای یک حکم دادگاه یا سند لازم الاجراست. فرض کنید دادگاه حکم به پرداخت مبلغی پول توسط شما داده یا یک چک برگشتی دارید که صاحبش برای وصول آن به ثبت مراجعه کرده است. در هر دو حالت، یک برگه به اسم اجراییه صادر می شود که به شما می گوید باید کاری را انجام دهید یا چیزی را بپردازید.

• اجراییه دادگاه: این اجراییه از طرف دادگاه صادر می شود و معمولاً برای اجرای احکام مدنی (مثل پرداخت بدهی، تخلیه ملک)، کیفری (مثل پرداخت دیه) یا خانواده (مثل مهریه و نفقه) است.
• اجراییه ثبتی: این اجراییه توسط اداره ثبت اسناد و املاک برای اسناد رسمی که نیاز به اجرا دارند، صادر می شود. سندهایی مثل چک، سفته، مهریه ثبت شده در دفتر ازدواج، اجور معوقه، اسناد رهنی و اجاره های رسمی در این دسته قرار می گیرند.

تفاوت اصلی اینجا است که اجراییه دادگاه بر اساس یک حکم دادگاه صادر می شود، در حالی که اجراییه ثبتی بر اساس سند رسمی لازم الاجرا به جریان می افتد.

ابطال اجراییه چیست؟

وقتی می گوییم ابطال اجراییه، یعنی می خواهیم اصل دستور اجرا را کلاً بی اعتبار کنیم. مثل این می ماند که بگوییم این دستور از پایه و اساس مشکل دارد و اصلاً نباید صادر می شد. اگر اجراییه ابطال شود، تمام اثرات قانونی آن از بین می رود و انگار از اول وجود نداشته است.

توقف عملیات اجرایی چیست؟

گاهی اوقات نمی خواهیم کلاً اجراییه را باطل کنیم، بلکه فقط می خواهیم برای مدتی اجرای آن را متوقف کنیم. این کار به ما فرصت می دهد تا دلایل و مدارکمان را جمع آوری کنیم یا راه حل قانونی دیگری پیدا کنیم. توقف عملیات اجرایی به معنی متوقف کردن موقتی اقدامات اجرایی است، مثلاً جلوی مزایده یک ملک یا توقیف حساب بانکی را بگیریم. این توقف می تواند موقت یا دائمی باشد، اما هدفش این است که جلوی ضرر و زیان بیشتر را بگیریم تا زمانی که تکلیف اصلی دعوا مشخص شود.

ابطال عملیات اجرایی چیست؟

گاهی اوقات هم عملیات اجرایی جلو می رود و کارهایی مثل توقیف اموال، مزایده یا حتی انتقال سند انجام می شود. در این حالت، اگر ثابت کنیم این اقدامات از نظر قانونی ایراد داشته اند (مثلاً مزایده به درستی انجام نشده)، می توانیم دعوای ابطال عملیات اجرایی را مطرح کنیم. هدف از این دعوا، بی اعتبار کردن همین اقدامات انجام شده و برگرداندن وضعیت به حالت قبل است.

یادتان باشد، ابطال اجراییه، اصل دستور را از بین می برد، اما ابطال عملیات اجرایی، اقداماتی را که بر اساس آن دستور انجام شده، باطل می کند و معمولاً نیاز به درخواست توقف عملیات اجرایی هم دارد تا در طول رسیدگی، جلوی اقدامات بیشتر گرفته شود.

برای اینکه تفاوت این سه مفهوم را بهتر درک کنیم، بیایید نگاهی به این جدول بیندازیم:

مفهوم	هدف	مرجع رسیدگی اصلی	آثار
ابطال اجراییه	بی اعتبار کردن اصل دستور اجرا	دادگاه عمومی حقوقی یا دادگاهی که حکم صادر کرده	دستور اجرا کلاً باطل می شود و اثری ندارد
توقف عملیات اجرایی	متوقف کردن موقت فرآیند اجرای حکم/سند	دادگاه صادرکننده دستور موقت یا رئیس اداره ثبت	عملیات اجرایی تا زمان تعیین تکلیف نهایی متوقف می شود
ابطال عملیات اجرایی	بی اعتبار کردن اقدامات اجرایی انجام شده (مثلاً مزایده)	دادگاه عمومی حقوقی یا رئیس اداره ثبت و هیأت نظارت	اقدامات اجرایی انجام شده بی اثر و وضعیت به حالت قبل برمی گردد

موارد و دلایل ابطال انواع اجراییه

حالا که با مفاهیم اصلی آشنا شدیم، وقت آن است که ببینیم در چه شرایطی و به چه دلایلی می توانیم برای ابطال یک اجراییه اقدام کنیم. این دلایل می توانند ریشه های مختلفی داشته باشند؛ از نقص های قانونی در صدور اجراییه گرفته تا ایرادات مربوط به اصل سند یا حکم.

موارد ابطال اجراییه دادگاه

اجراییه هایی که از طرف دادگاه صادر می شوند، ممکن است به دلایل مختلفی قابل ابطال باشند. این دلایل معمولاً بر اساس «قانون اجرای احکام مدنی» و «قانون آیین دادرسی مدنی» مطرح می شوند:

1. صدور اجراییه بدون رعایت تشریفات قانونی: مثلاً اگر اجراییه بدون امضای مقام صالح یا بدون اطلاع صحیح به شما صادر شده باشد، طبق ماده ۴ قانون اجرای احکام مدنی، ممکن است قابل ابطال باشد.
2. خلاف موازین شرعی یا قانونی بودن اجراییه: اگر محتوای اجراییه یا حکمی که بر اساس آن صادر شده، با شرع یا قوانین مملکتی در تضاد باشد.
3. جعلی بودن مستندات صدور اجراییه: فرض کنید اجراییه بر اساس یک سند جعلی صادر شده باشد و شما بتوانید جعلی بودن آن را ثابت کنید.
4. پرداخت شدن دین یا انجام تعهد قبل از صدور اجراییه: اگر شما دین مورد نظر را قبل از صدور اجراییه پرداخت کرده اید (مثلاً مهریه را داده اید) و مدارک کافی دارید، می توانید درخواست ابطال اجراییه مهریه یا هر دین دیگری را بدهید.
5. اشتباه در هویت طرفین یا مبلغ مندرج در اجراییه: اگر در اجراییه، مشخصات شما یا طرف مقابل اشتباه درج شده یا مبلغ آن صحیح نباشد، طبق ماده ۱۱ قانون اجرای احکام مدنی، دادگاه می تواند اجراییه را تصحیح یا ابطال کند.
6. عدم تعقیب عملیات اجرایی برای مدت قانونی: اگر از تاریخ صدور اجراییه بیش از پنج سال گذشته و محکوم له (کسی که اجراییه به نفع او صادر شده) عملیات اجرایی را پیگیری نکرده باشد، طبق ماده ۱۶۸ قانون اجرای احکام مدنی، اجراییه بلااثر تلقی می شود.
7. نقض، فسخ یا بلااثر شدن حکم اصلی: اگر حکمی که بر اساس آن اجراییه صادر شده، در مراحل بعدی دادرسی (مثل تجدیدنظر یا فرجام خواهی) نقض یا باطل شود، اجراییه آن هم بی اثر خواهد شد (ماده ۳۹ قانون اجرای احکام مدنی).
8. سایر موارد خاص: مثل تضاد دستورات اجراییه با سایر آراء قضایی، یا اثبات اعسار (ناتوانی از پرداخت) محکوم علیه.

موارد ابطال اجراییه ثبتی

اجراییه هایی که توسط اداره ثبت صادر می شوند هم ممکن است ایراداتی داشته باشند که قابل ابطال باشند. این موارد بیشتر بر اساس «قانون ثبت اسناد و املاک» و «آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا» بررسی می شوند:

1. مخالفت با مفاد سند رسمی یا قوانین: اگر دستور اجرای سند رسمی با محتوای خود سند یا قوانین موجود در تضاد باشد (ماده ۱ قانون اصلاح بعضی از مواد قانون ثبت).
2. عدم رعایت شرایط قانونی صدور اجراییه ثبتی: مثلاً در مواردی که تشریفات خاصی برای صدور اجراییه ثبتی (مثل مواد ۴۷ و ۵۰ نظامنامه دفاتر اسناد رسمی) رعایت نشده باشد.
3. جعلی بودن سند لازم الاجرا: اگر سندی که اجراییه بر اساس آن صادر شده (مثل یک چک یا سفته)، جعلی باشد و این موضوع ثابت شود (ماده ۹۹ قانون ثبت).
4. پرداخت دین یا انجام تعهد قبل از صدور اجراییه: درست مثل اجراییه دادگاه، اگر بدهی سند (مثلاً مبلغ چک) قبل از صدور اجراییه پرداخت شده باشد، می توان برای ابطال آن اقدام کرد.
5. فوت متعهد یا انتقال سند قبل از اجرا: در برخی موارد، فوت متعهد یا انتقال سند قبل از شروع عملیات اجرایی می تواند دلیلی برای ابطال باشد.
6. سایر ایرادات مربوط به صحت سند یا تشریفات اجرا: هر ایرادی که به اعتبار سند یا نحوه قانونی اجرای آن وارد باشد، می تواند grounds برای ابطال اجراییه ثبتی فراهم کند.

مراجع صالح و رویه حقوقی ابطال اجراییه

حالا که می دانیم چرا یک اجراییه می تواند باطل شود، باید بفهمیم کجا باید شکایت کنیم. این مرحله خیلی مهم است چون اگر به مرجع اشتباهی مراجعه کنیم، پرونده مان طولانی می شود یا کلاً رد خواهد شد.

مرجع صالح برای ابطال اجراییه دادگاه

اگر اجراییه از طرف دادگاه صادر شده، مرجع اصلی برای ابطال آن همان دادگاهی است که اجراییه را صادر کرده. مثلاً اگر اجراییه از دادگاه خانواده صادر شده، باید در همان دادگاه خانواده درخواست ابطال بدهید. اما در برخی موارد خاص، ممکن است دادگاه عمومی حقوقی هم صلاحیت رسیدگی داشته باشد، مخصوصاً اگر پای ادعای ثالث یا مسائل پیچیده تر در میان باشد.

مرجع صالح برای ابطال اجراییه ثبتی

اینجا قضیه یک کم فرق می کند و نیاز به دقت بیشتری دارد:

• برای اعتراض به اصل دستور اجرا (یعنی می خواهید کل اجراییه باطل شود): در این حالت باید به دادگاه عمومی حقوقی محل صدور اجراییه مراجعه کنید. این همان چیزی است که در ماده ۱ قانون اصلاح بعضی از مواد قانون ثبت آمده است. یعنی شما ادعا می کنید که اداره ثبت اصلاً نباید این اجراییه را صادر می کرده، چون خلاف قانون یا مفاد سند بوده.
• برای شکایت از عملیات اجرایی (یعنی اعتراض به نحوه انجام کارها): اگر مشکل شما با خود اجراییه نیست، بلکه با کارهایی است که بعد از صدور اجراییه انجام شده (مثلاً نحوه مزایده، توقیف اموال)، باید شکایت خود را به رئیس اداره ثبت محل تسلیم کنید. اگر هم از تصمیم رئیس ثبت راضی نبودید، می توانید ظرف ده روز به هیأت نظارت ثبت اعتراض کنید (ماده ۱۶۹ آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی).

این تفکیک خیلی مهم است: دادگاه برای ابطال اصل دستور اجرا، و رئیس ثبت برای اعتراض به عملیات اجرایی بعد از صدور دستور.

خوانده دعوای ابطال اجراییه کیست؟

وقتی دادخواستی برای ابطال اجراییه تنظیم می کنید، باید بدانید چه کسی را باید به عنوان خوانده در دادخواست معرفی کنید. خوانده، همان کسی است که دعوا علیه او مطرح می شود:

• در اجراییه های دادگاه: خوانده دعوای ابطال اجراییه، معمولاً محکوم له است؛ یعنی کسی که اجراییه به نفع او صادر شده.
• در اجراییه های ثبتی: خوانده، باز هم ذی نفع اجراییه یا همان محکوم له است. نکته مهم اینجاست که اداره ثبت یا دفترخانه ای که سند را تنظیم کرده، خوانده دعوای ابطال اجراییه ثبتی نیستند. اگر آن ها را خوانده قرار دهید، دادگاه ممکن است قرار رد دعوا صادر کند.

نکات مهم در خصوص صلاحیت و طرح دعوا

موقع طرح دعوای ابطال اجراییه، حواستان به این نکات باشد:

• نیاز به درخواست دستور موقت یا قرار توقیف: صرفاً ثبت دادخواست ابطال اجراییه، جلوی عملیات اجرایی را نمی گیرد. اگر می خواهید در طول رسیدگی، جلوی ضرر و زیان احتمالی را بگیرید، باید همزمان با دادخواست اصلی، درخواست صدور دستور موقت یا قرار توقیف عملیات اجرایی را هم بدهید. این درخواست معمولاً با گرفتن یک تأمین (مثل وثیقه) از شما همراه است.
• مالی یا غیرمالی بودن دعوا: اینکه دعوای شما مالی است یا غیرمالی، روی هزینه دادرسی تأثیر می گذارد. اگر خواسته شما مستقیماً به پول یا مال مرتبط باشد، مالی است وگرنه غیرمالی.
• مهلت قانونی برای طرح دعوا: در برخی موارد (مانند اعتراض به تصمیمات رئیس ثبت)، مهلت های قانونی کوتاهی برای اعتراض وجود دارد که باید حتماً رعایت شوند. اما برای ابطال اصل اجراییه از دادگاه، معمولاً مهلت خاصی در قانون پیش بینی نشده است، هرچند باید در اسرع وقت اقدام کرد.

راهنمای گام به گام تنظیم دادخواست ابطال اجراییه

تنظیم یک دادخواست دقیق و کامل، نیمی از راه موفقیت در دعوای ابطال اجراییه است. این قسمت به شما کمک می کند تا با اجزا و نکات کلیدی یک دادخواست حرفه ای آشنا شوید.

اجزای اصلی یک دادخواست جامع

یک دادخواست خوب، مثل یک نقشه راه دقیق است که باید همه اطلاعات ضروری را به درستی در خودش جای دهد:

1. مشخصات خواهان و خوانده: اینجا باید اطلاعات کامل خودتان (خواهان) و طرف مقابل (خوانده) را بنویسید. این اطلاعات شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شغل و آدرس دقیق می شود. اگر وکیل دارید، مشخصات وکیل هم باید قید شود.
2. خواسته: این بخش قلب دادخواست شماست و باید دقیقاً بگویید چه چیزی می خواهید. مثلاً ابطال اجراییه شماره [شماره] مورخ [تاریخ] صادره از [مرجع صادرکننده] و صدور دستور موقت مبنی بر توقف عملیات اجرایی.
3. دلایل و منضمات: در این قسمت باید تمام مدارک و اسنادی که حرف شما را ثابت می کند، لیست کنید. مثلاً تصویر برابر اصل اجراییه، رسیدهای پرداخت، قراردادها، شهادت نامه شهود و هر مدرک دیگری که دارید.
4. شرح دادخواست: این بخش، جایی است که داستان شما و استدلال های حقوقی تان بیان می شود. باید به ترتیب و با منطق توضیح دهید که چرا این اجراییه باید باطل شود.
5. خواسته نهایی و درخواست ها: در پایان، دوباره خواسته های اصلی خود را به صورت واضح و مشخص بنویسید و از دادگاه بخواهید که بر اساس دلایل و مدارک شما، حکم صادر کند.

نکات کلیدی در نگارش شرح دادخواست

شرح دادخواست جایی است که می توانید قاضی را قانع کنید. پس با دقت و وسواس آن را بنویسید:

• بیان وقایع به ترتیب زمانی و منطقی: مثل یک داستان نویس، اتفاقات را از ابتدا تا انتها به صورت منظم و واضح بیان کنید.
• تأکید بر دلایل قانونی ابطال اجراییه: بعد از بیان وقایع، نوبت به استدلال های حقوقی می رسد. دقیقاً بگویید که اجراییه بر اساس کدام ماده قانونی (مثل ماده ۱ قانون اصلاح بعضی از مواد قانون ثبت یا ماده ۱۱ قانون اجرای احکام مدنی) باید باطل شود و چرا.
• چگونگی درخواست دستور موقت یا قرار توقیف: حتماً در شرح دادخواست، فوریت و ضرورت توقف عملیات اجرایی را توضیح دهید و از دادگاه درخواست کنید که دستور موقت را صادر کند تا از ضرر بیشتر جلوگیری شود.
• لحن و ساختار نگارشی مناسب: سعی کنید از جملات کوتاه و واضح استفاده کنید. لحن شما باید محترمانه و در عین حال قاطع باشد.

مدارک و مستندات مورد نیاز

بدون مدارک و مستندات کافی، کارتان سخت خواهد بود. پس حتماً این موارد را آماده کنید:

• تصویر برابر اصل اجراییه: این مهمترین مدرک شماست.
• تصویر برابر اصل اسناد و مدارک مورد استناد: مثل قراردادها، چک ها، رسیدهای پرداخت، گواهی ها، یا هر مدرک دیگری که ادعای شما را تأیید می کند.
• وکالت نامه: اگر وکیل دارید.
• کپی مدارک هویتی خواهان: شامل شناسنامه و کارت ملی.

نمونه دادخواست های کاربردی و قابل ویرایش

برای اینکه کارتان را راحت تر کنیم، چند نمونه دادخواست ابطال اجراییه برای موقعیت های مختلف برایتان آماده کرده ایم. می توانید آن ها را کپی کرده و با اطلاعات پرونده خودتان ویرایش کنید.

۱. نمونه دادخواست عمومی ابطال اجراییه و توقف عملیات اجرایی

این نمونه برای بیشتر موارد قابل استفاده است و می توانید دلایل خودتان را در آن جایگزین کنید.

عنوان: نمونه دادخواست ابطال اجراییه و توقف عملیات اجرایی

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهرستان]

با سلام و احترام، به استحضار می رساند:

خواهان:
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی خواهان]
نام پدر: [نام پدر]
کد ملی: [کد ملی خواهان]
نشانی: [آدرس کامل خواهان]
شماره تماس: [شماره تماس خواهان]

خوانده:
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی خوانده]
نام پدر: [نام پدر]
کد ملی: [کد ملی خوانده]
نشانی: [آدرس کامل خوانده]
شماره تماس: [شماره تماس خوانده]

خواسته:
۱. ابطال اجراییه شماره [شماره اجراییه] مورخ [تاریخ صدور اجراییه] صادره از [مرجع صادرکننده اجراییه، مثلاً اداره چهارم اجرای اسناد رسمی یا شعبه [شماره] دادگاه عمومی حقوقی [نام شهرستان]]
۲. صدور دستور موقت مبنی بر توقف عملیات اجرایی پرونده کلاسه [شماره پرونده اجرایی] تا رسیدگی و صدور رأی نهایی در ماهیت دعوا.
۳. مطالبه کلیه خسارات دادرسی (شامل هزینه دادرسی، حق الوکاله وکیل و ...)

دلایل و منضمات:
۱. تصویر برابر اصل اجراییه شماره [شماره اجراییه]
۲. تصویر برابر اصل [سند یا مدارک اصلی مورد استناد، مثلاً قرارداد، رسید پرداخت، گواهی، ...].
۳. [هر سند یا مدرک دیگری که برای اثبات ادعای شما لازم است]
۴. وکالت نامه [در صورت وجود وکیل]

شرح دادخواست:
احتراماً به استحضار عالی می رساند:
۱. بر اساس [توضیح دهید که اجراییه در چه تاریخ و بر اساس چه سندی صادر شده است، مثلاً: یک فقره چک به شماره ... یا حکم صادره از شعبه ... دادگاه ...] و علیه اینجانب/موکل بنده صادر گردیده و عملیات اجرایی آن در جریان است.
۲. اینجانب/موکل بنده معتقدم که صدور این اجراییه از اساس دارای ایراد قانونی است/بوده و مطابق با [به ماده قانونی مرتبط اشاره کنید، مثلاً: ماده ۱ قانون اصلاح بعضی از مواد قانون ثبت] یا [شرح دهید که چرا ایراد قانونی دارد، مثلاً: با مفاد سند رسمی یا موازین قانونی مغایرت دارد. یا دین موضوع اجراییه قبلاً پرداخت شده است.]
۳. [در این قسمت، جزئیات ایراد خود را بیان کنید. مثلاً: علیرغم اینکه مبلغ مورد ادعا طبق رسید شماره ... مورخ ... به خوانده محترم پرداخت شده است، ایشان اقدام به دریافت اجراییه نموده اند. یا سند رسمی که اجراییه بر اساس آن صادر شده، به دلیل ... (مثلاً جعل یا عدم رعایت تشریفات قانونی) اعتبار قانونی ندارد. یا اجراییه بدون رعایت تشریفات قانونی و بدون ابلاغ صحیح صادر شده است.]
۴. ادامه عملیات اجرایی منجر به ورود خسارات جبران ناپذیر و غیرقابل جبران به اینجانب/موکل بنده خواهد شد. لذا مستنداً به ماده ۳۱۰ قانون آیین دادرسی مدنی و یا ماده ۵ قانون اصلاح بعضی از مواد قانون ثبت و قانون دفاتر اسناد رسمی، فوریت صدور دستور موقت مبنی بر توقف عملیات اجرایی تا تعیین تکلیف نهایی، مورد استدعاست.

لذا با توجه به مراتب فوق و دلایل و مستندات ارائه شده، از ریاست محترم دادگاه تقاضای رسیدگی و صدور حکم شایسته مبنی بر ابطال اجراییه مذکور و توقف عملیات اجرایی مربوطه و همچنین محکومیت خوانده به پرداخت کلیه خسارات دادرسی را دارم.

با تقدیم احترام
نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل خواهان
امضا و تاریخ

۲. نمونه دادخواست ابطال اجراییه چک و استرداد لاشه چک

این نمونه مخصوص ابطال اجراییه چک است که به دلایل مختلفی مثل تضمینی بودن چک یا پرداخت وجه آن، مطرح می شود.

عنوان: نمونه دادخواست ابطال اجراییه چک و استرداد لاشه چک (به دلیل تضمینی بودن / پرداخت وجه / جعل)

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهرستان]

با سلام و احترام، به استحضار می رساند:

خواهان:
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی خواهان]
نام پدر: [نام پدر]
کد ملی: [کد ملی خواهان]
نشانی: [آدرس کامل خواهان]
شماره تماس: [شماره تماس خواهان]

خوانده:
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی خوانده]
نام پدر: [نام پدر]
کد ملی: [کد ملی خوانده]
نشانی: [آدرس کامل خوانده]
شماره تماس: [شماره تماس خوانده]

خواسته:
۱. ابطال اجراییه چک به شماره [شماره اجراییه] صادره از [مرجع صادرکننده، مثلاً اداره چهارم اجرای اسناد رسمی] به دلیل [تضمینی بودن / پرداخت وجه / جعل] چک شماره [شماره چک] عهده بانک [نام بانک] شعبه [نام شعبه].
۲. صدور دستور موقت مبنی بر توقف عملیات اجرایی مربوط به چک فوق الذکر تا تعیین تکلیف قطعی.
۳. استرداد لاشه چک شماره [شماره چک].
۴. مطالبه کلیه خسارات دادرسی.

دلایل و منضمات:
۱. تصویر برابر اصل اجراییه شماره [شماره اجراییه]
۲. تصویر برابر اصل چک شماره [شماره چک] (در صورت وجود)
۳. تصویر برابر اصل [سند یا مدرک دال بر تضمینی بودن چک، مثلاً قرارداد اصلی، یا رسید پرداخت وجه چک، یا گزارش کارشناسی جعل خط و امضا]
۴. [هر سند یا مدرک دیگری که برای اثبات ادعای شما لازم است]
۵. وکالت نامه [در صورت وجود وکیل]

شرح دادخواست:
احتراماً به استحضار عالی می رساند:
۱. خوانده محترم بر اساس یک فقره چک به شماره [شماره چک] عهده بانک [نام بانک] شعبه [نام شعبه]، اقدام به درخواست صدور اجراییه از [مرجع مربوطه] نموده و اجراییه شماره [شماره اجراییه] علیه اینجانب/موکل بنده صادر گردیده است.
۲. اینجانب/موکل بنده معتقدم که چک فوق الذکر به دلیل [تضمینی بودن / پرداخت وجه آن / جعل] فاقد وصف لازم الاجرا بودن است و صدور اجراییه بر اساس آن خلاف قانون می باشد.
۳. [در این قسمت، به تفصیل توضیح دهید که چرا چک قابل اجرا نیست:]
    *   اگر تضمینی بوده: این چک در تاریخ [تاریخ] طی قرارداد شماره [شماره قرارداد] فی مابین اینجانب و خوانده، صرفاً به عنوان تضمین انجام تعهد [نوع تعهد] صادر و به ایشان تحویل شده است و طبق رویه قضایی، چک تضمینی قبل از اثبات ورود خسارت و تقصیر، قابل مطالبه و اجرا نیست.
    *   اگر وجه آن پرداخت شده: مبلغ این چک در تاریخ [تاریخ] به موجب [رسید شماره ... / گواهی بانکی ...] به حساب خوانده محترم پرداخت گردیده است و در حال حاضر هیچ گونه بدهی بابت این چک متوجه اینجانب/موکل بنده نیست.
    *   اگر جعلی بوده: این چک مورد جعل واقع شده و امضای منتسب به اینجانب/موکل بنده در آن جعلی است. (به گزارش کارشناسی شماره ... اشاره شود)
۴. ادامه عملیات اجرایی، موجب ورود خسارات مادی و معنوی جبران ناپذیر به اینجانب/موکل بنده خواهد شد. لذا مستنداً به [مواد قانونی مرتبط، مثلاً ماده ۱ قانون اصلاح بعضی از مواد قانون ثبت یا ماده ۳۱۰ قانون آیین دادرسی مدنی] درخواست صدور دستور موقت مبنی بر توقف عملیات اجرایی مورد استدعاست.

لذا با توجه به مراتب فوق و دلایل و منضمات ارائه شده، از ریاست محترم دادگاه تقاضای رسیدگی و صدور حکم شایسته مبنی بر ابطال اجراییه چک مذکور، توقف عملیات اجرایی مربوطه، استرداد لاشه چک و همچنین محکومیت خوانده به پرداخت کلیه خسارات دادرسی را دارم.

با تقدیم احترام
نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل خواهان
امضا و تاریخ

۳. نمونه دادخواست ابطال عملیات اجرایی مزایده

اگر مزایده ای انجام شده و شما به نحوه برگزاری آن اعتراض دارید، این نمونه به کارتان می آید.

عنوان: نمونه دادخواست ابطال عملیات اجرایی مزایده (به دلیل ایرادات شکلی / تضییع حقوق)

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهرستان]

با سلام و احترام، به استحضار می رساند:

خواهان:
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی خواهان]
نام پدر: [نام پدر]
کد ملی: [کد ملی خواهان]
نشانی: [آدرس کامل خواهان]
شماره تماس: [شماره تماس خواهان]

خوانده:
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی خوانده]
نام پدر: [نام پدر]
کد ملی: [کد ملی خوانده]
نشانی: [آدرس کامل خوانده]
شماره تماس: [شماره تماس خوانده]
(در این دعاوی، گاهی اداره اجرا نیز طرف دعوا قرار می گیرد اما در ابطال عملیات اجرایی ثبتی خوانده محکوم له است. در موارد مزایده دادگاهی، حسب مورد، اداره اجرا یا محکوم له می تواند خوانده باشد.)

خواسته:
۱. ابطال عملیات اجرایی مزایده مورخ [تاریخ مزایده] در پرونده اجرایی کلاسه [شماره پرونده] صادره از [مرجع صادرکننده، مثلاً شعبه اجرای احکام [شماره] دادگاه [نام شهرستان] یا اداره اجرای ثبت [نام شهرستان]].
۲. صدور دستور موقت مبنی بر توقف ادامه عملیات اجرایی مربوط به مزایده تا تعیین تکلیف قطعی.
۳. مطالبه کلیه خسارات دادرسی.

دلایل و منضمات:
۱. تصویر برابر اصل پرونده اجرایی کلاسه [شماره پرونده]
۲. تصویر برابر اصل آگهی مزایده (در صورت وجود)
۳. تصویر برابر اصل [سند یا مدرک دال بر ایرادات مزایده، مثلاً گزارش کارشناس رسمی، شهادت شهود]
۴. [هر سند یا مدرک دیگری که برای اثبات ادعای شما لازم است]
۵. وکالت نامه [در صورت وجود وکیل]

شرح دادخواست:
احتراماً به استحضار عالی می رساند:
۱. در پرونده اجرایی کلاسه [شماره پرونده] که در [مرجع مربوطه] تشکیل شده، مزایده ای در تاریخ [تاریخ مزایده] برای [نوع مال، مثلاً ملک به نشانی ...] برگزار گردیده است.
۲. اینجانب/موکل بنده معتقدم که عملیات اجرایی مزایده فوق الذکر دارای ایرادات اساسی و قانونی بوده و حقوق اینجانب/موکل بنده تضییع شده است. ایرادات به شرح زیر می باشند:
    *   [به تفصیل ایرادات را بیان کنید، مثلاً:]
    *   عدم رعایت تشریفات قانونی در آگهی مزایده (مثلاً عدم درج اطلاعات ضروری یا آگهی در روزنامه با تیراژ کم و نامناسب).
    *   عدم ارزیابی صحیح مال مورد مزایده توسط کارشناس رسمی، منجر به فروش مال به قیمتی بسیار پایین تر از ارزش واقعی.
    *   عدم ابلاغ صحیح آگهی مزایده به اینجانب/موکل بنده.
    *   وجود تبانی در فرآیند مزایده که منجر به تضییع حقوق گردیده است.
    *   عدم رعایت فاصله زمانی قانونی بین آگهی و برگزاری مزایده.
۳. ادامه عملیات اجرایی بر اساس این مزایده باطل، موجب ورود خسارات مالی و حقوقی جبران ناپذیری به اینجانب/موکل بنده خواهد شد. لذا مستنداً به [مواد قانونی مرتبط، مثلاً ماده ۳۱۰ قانون آیین دادرسی مدنی و یا مواد مربوط به آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی]، درخواست صدور دستور موقت مبنی بر توقف ادامه عملیات اجرایی تا تعیین تکلیف نهایی، مورد استدعاست.

لذا با توجه به مراتب فوق و دلایل و منضمات ارائه شده، از ریاست محترم دادگاه تقاضای رسیدگی و صدور حکم شایسته مبنی بر ابطال عملیات اجرایی مزایده مورخ [تاریخ مزایده] و توقف ادامه عملیات اجرایی و همچنین محکومیت خوانده به پرداخت کلیه خسارات دادرسی را دارم.

با تقدیم احترام
نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل خواهان
امضا و تاریخ

۴. نمونه دادخواست دستور موقت توقف عملیات اجرایی (فوری)

این دادخواست برای مواقعی است که نیاز به اقدام فوری برای توقف دارید، حتی قبل از اینکه به ابطال اصلی اجراییه رسیدگی شود.

عنوان: نمونه دادخواست دستور موقت توقف عملیات اجرایی (فوری)

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهرستان]

با سلام و احترام، به استحضار می رساند:

خواهان:
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی خواهان]
نام پدر: [نام پدر]
کد ملی: [کد ملی خواهان]
نشانی: [آدرس کامل خواهان]
شماره تماس: [شماره تماس خواهان]

خوانده:
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی خوانده]
نام پدر: [نام پدر]
کد ملی: [کد ملی خوانده]
نشانی: [آدرس کامل خوانده]
شماره تماس: [شماره تماس خوانده]

خواسته:
صدور دستور موقت مبنی بر توقف عملیات اجرایی پرونده کلاسه [شماره پرونده اجرایی] صادره از [مرجع صادرکننده اجراییه] با اخذ تأمین مناسب.

دلایل و منضمات:
۱. تصویر برابر اصل اجراییه شماره [شماره اجراییه]
۲. تصویر برابر اصل [مدارک دال بر فوریت و ورود ضرر جبران ناپذیر، مثلاً رسید پرداخت، قرارداد، گواهی، ...]
۳. [هر سند یا مدرک دیگری که برای اثبات ادعای شما لازم است]
۴. وکالت نامه [در صورت وجود وکیل]

شرح دادخواست:
احتراماً به استحضار عالی می رساند:
۱. بر اساس [نوع سند یا حکم، مثلاً یک فقره چک یا حکم دادگاه] اجراییه شماره [شماره اجراییه] از [مرجع مربوطه] علیه اینجانب/موکل بنده صادر گردیده و عملیات اجرایی آن در پرونده کلاسه [شماره پرونده اجرایی] در جریان است.
۲. اینجانب/موکل بنده دلایل محکمه پسندی برای [ابطال اصل اجراییه / اعتراض به عملیات اجرایی] دارم که در دادخواستی جداگانه به این دادگاه تقدیم خواهد شد/گردیده است.
۳. ادامه عملیات اجرایی، موجب ورود ضرر جبران ناپذیر و غیرقابل جبران به اینجانب/موکل بنده خواهد شد. [به تفصیل توضیح دهید که چه ضرری وارد می شود، مثلاً: از طریق توقیف حساب های بانکی، فعالیت های اقتصادی اینجانب کاملاً متوقف شده و این امر منجر به ورشکستگی قریب الوقوع خواهد شد. یا توقیف و مزایده ملک مسکونی، منجر به بی خانمان شدن خانواده خواهد شد که جبران آن در آینده بسیار دشوار است.]
۴. لذا با توجه به فوریت امر و جلوگیری از ورود خسارات غیرقابل جبران، مستنداً به ماده ۳۱۰ و ۳۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست صدور دستور موقت مبنی بر توقف عملیات اجرایی با اخذ تأمین مناسب (جهت جبران خسارات احتمالی خوانده در صورت رد دعوای اصلی) را دارم.

لذا با توجه به مراتب فوق و فوریت امر، از ریاست محترم دادگاه تقاضای صدور دستور موقت مبنی بر توقف عملیات اجرایی پرونده کلاسه [شماره پرونده اجرایی] را دارم.

با تقدیم احترام
نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل خواهان
امضا و تاریخ

نکات حقوقی مهم که باید بدانید

در کنار تنظیم دادخواست، دانستن یک سری نکات حقوقی می تواند به شما کمک کند تا با دید بازتری پرونده تان را پیش ببرید و از پیچیدگی های احتمالی جلوگیری کنید.

تفاوت شکایت از عملیات اجرایی با شکایت از اصل اجراییه

همانطور که قبلاً هم گفتیم، این تفاوت از نان شب هم برایتان واجب تر است:

1. شکایت از اصل اجراییه: زمانی مطرح می شود که شما معتقدید از اساس نباید اجراییه ای صادر می شده. یعنی طرف مقابل اصلاً استحقاق دریافت آن چیزی که در اجراییه آمده را نداشته، یا اجراییه از نظر قانونی ایراد اساسی داشته است. این نوع شکایت معمولاً در صلاحیت دادگاه عمومی حقوقی است و اگر موفق شوید، کل اجراییه باطل می شود.
2. شکایت از عملیات اجرایی: زمانی است که شما به خود دستور اجرا کاری ندارید، اما به نحوه انجام کارهای بعد از آن اعتراض دارید. مثلاً می گویید مراحل مزایده درست نبوده یا مال اشتباهی توقیف شده است. رسیدگی به این شکایت ها معمولاً در صلاحیت رئیس اداره ثبت (برای اجراییه های ثبتی) و بعد از آن هیأت نظارت، یا در برخی موارد در صلاحیت دادگاه (برای عملیات اجرایی دادگاه) است. اگر در این شکایت موفق شوید، فقط آن اقدامات اشتباه باطل می شوند و اصل اجراییه سر جای خودش می ماند.

مدت زمان و هزینه های ابطال اجراییه

مدت زمان رسیدگی به دعاوی ابطال اجراییه به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از حجم پرونده های دادگاه گرفته تا پیچیدگی موضوع و نیاز به کارشناسی. اما به طور کلی، ممکن است چند ماه تا حتی بیش از یک سال طول بکشد. هزینه های دادرسی نیز بر اساس مالی یا غیرمالی بودن دعوا و خواسته شما تعیین می شود. اگر دعوا مالی باشد، درصدی از مبلغ خواسته به عنوان هزینه دادرسی باید پرداخت شود و اگر غیرمالی، مبلغ ثابتی است. علاوه بر این، ممکن است هزینه های دیگری مثل کارشناسی یا حق الوکاله وکیل هم اضافه شود.

نقش وکیل در دعوای ابطال اجراییه

همانطور که از پیچیدگی این مباحث پیداست، کمک گرفتن از یک وکیل مجرب می تواند تفاوت بزرگی در نتیجه پرونده شما ایجاد کند. وکیل متخصص در امور اجرایی می تواند:

• دادخواست شما را به درستی و با استناد به مواد قانونی صحیح تنظیم کند.
• بهترین راهکار حقوقی را با توجه به شرایط خاص پرونده شما پیشنهاد دهد.
• شما را در مراحل مختلف دادرسی و پیگیری پرونده همراهی کند.
• با دفاع قوی، شانس موفقیت شما را افزایش دهد.
• درخواست دستور موقت یا قرار توقیف عملیات اجرایی را به موقع و با دلایل کافی مطرح کند.

آرای وحدت رویه مرتبط

در زمینه ابطال اجراییه، برخی آرای وحدت رویه از دیوان عالی کشور و دیوان عدالت اداری صادر شده که برای قضات لازم الاتباع است و می تواند به شما در دفاع از حقتان کمک کند. این آرا به روشن شدن ابهامات قانونی کمک می کنند و مسیر درستی را برای رسیدگی نشان می دهند. مثلاً آرایی در مورد صلاحیت مراجع برای رسیدگی به اعتراضات ثبتی یا شرایط ابطال اجراییه چک وجود دارد که اطلاع از آن ها بسیار مفید است. برای دسترسی به این آرا می توانید به سایت قوه قضاییه یا کتاب های مجموعه قوانین مراجعه کنید و با کمک وکیل خود، از آن ها در دادخواست یا لایحه دفاعیه تان استفاده کنید.

نتیجه گیری

خب، رسیدیم به آخر خط! دیدیم که نمونه دادخواست ابطال اجراییه فقط یک فرم نیست، بلکه یک ابزار قدرتمند قانونی برای دفاع از حقوق ماست. چه با اجراییه دادگاه سر و کار داشته باشید، چه اجراییه ثبتی، همیشه راه هایی برای اعتراض و پیگیری وجود دارد. مهم این است که مفاهیم را درست بشناسید، دلایل قانونی تان محکم باشد و بدانید به کدام مرجع باید مراجعه کنید.

پیچیدگی های حقوقی این دعاوی کم نیستند و هر پرونده ای قلق خاص خودش را دارد. پس اگر خودتان یا اطرافیانتان با چنین مشکلی روبرو شدید، بهترین کار این است که قبل از هر اقدامی، حتماً با یک وکیل متخصص مشورت کنید. آن ها می توانند با دانش و تجربه ای که دارند، مثل یک راهنما در این مسیر سخت کنار شما باشند و با ارائه یک نمونه دادخواست ابطال اجراییه متناسب با شرایط شما، کمک کنند تا به نتیجه مطلوب برسید و از تضییع حقوق تان جلوگیری کنید.