نمونه دادخواست مطالبه ی وجه

نمونه دادخواست مطالبه وجه، یک ابزار حقوقی برای پس گرفتن پول شما از کسی است که به شما بدهکار است. وقتی کسی پولی به شما بدهکار باشد و هر چه صبر می کنید یا دنبالش می روید، بدهی اش را پس نمی دهد، چاره ای ندارید جز اینکه دست به دامن قانون شوید. این دادخواست به شما کمک می کند تا به روش قانونی حقتان را بگیرید و لازم نیست نگران پیچیدگی هایش باشید، ما در اینجا همه چیز را قدم به قدم برایتان توضیح می دهیم.

در زندگی روزمره، گاهی وقت ها پیش می آید که به دلایل مختلف، ما از یک نفر پول طلبکار می شویم؛ از یک قرض دوستانه گرفته تا پول جنسی که فروخته ایم، یا اجرت کاری که برای کسی انجام داده ایم، حتی ممکن است کسی به اشتباه پولی به حساب ما واریز کرده باشد که باید برگردانیم. اما چه می شود اگر بدهکار، به هر دلیلی، از پرداخت بدهی اش سرباز بزند؟ اینجا دقیقاً همان جایی است که پای «دعوای مطالبه وجه» به میان می آید و شما نیاز به یک نمونه دادخواست مطالبه وجه پیدا می کنید.

ما در این مطلب، می خواهیم صفر تا صد این فرآیند را برایتان روشن کنیم. از اینکه اصلاً مطالبه وجه یعنی چه، چه مراحلی دارد، چه مدارکی لازم است و حتی چند نمونه دادخواست کاربردی برای موقعیت های مختلف را برایتان آورده ایم. هدف این است که شما با خیال راحت و با آگاهی کامل، بتوانید حق و حقوقتان را پیگیری کنید. پس اگر دنبال راهی هستید که پولتان را پس بگیرید، جای درستی آمده اید. با ما همراه باشید تا گره از کارتان باز کنیم.

دعوای مطالبه وجه چیست؟ (تعریف و ابعاد حقوقی)

مطالبه وجه در ساده ترین تعریفش یعنی اینکه شما رسماً و با ابزارهای قانونی، از کسی که به شما پول بدهکار است، بخواهید که بدهی اش را پس بدهد. شاید فکر کنید خب این که خیلی ساده است، اما در دنیای قانون، هر چیزی قواعد و ریزه کاری های خودش را دارد. این دعوا یک دعوای حقوقی محسوب می شود که هدف اصلی اش، الزام بدهکار به پرداخت پول است.

حالا این پول می تواند از کجا آمده باشد؟ مواردش خیلی متنوع است و شاید شما هم تجربه اش را داشته باشید:

• قرض و وام: شما به دوستی یا آشنایی پولی قرض داده اید و الان وقت پس گرفتنش است.
• چک و سفته: یکی به شما چک یا سفته ای داده و وقتی سررسیدش رسیده، نتوانستید پولش را از بانک یا صرافی بگیرید و برگشت خورده.
• ثمن معامله: ملکی، ماشینی یا حتی یک کالا فروخته اید و خریدار هنوز همه پولش را نداده است.
• اجرت کار یا حق الزحمه: برای کسی کاری انجام داده اید (مثلاً طراحی، مشاوره، تعمیرات) و هنوز مزدتان را نگرفته اید.
• خسارت: مثلاً در یک تصادف، به ماشین شما خسارت وارد شده و مقصر باید جبرانش کند.
• واریز اشتباهی: شاید هم به اشتباه پولی به حساب کسی واریز کرده اید و حالا می خواهید برگردد.

در تمام این موقعیت ها، اگر طرف مقابل از پرداخت بدهی خودداری کند، دعوای مطالبه وجه راه حل شماست. این دعوا به شما این امکان را می دهد که با کمک مراجع قضایی، پولتان را وصول کنید. نکته مهم این است که دعوای مطالبه وجه فرق هایی با دعاوی مشابه مثل استرداد مال (پس گرفتن چیزی که عیناً داده اید) دارد. اینجا صحبت از پول نقد است، نه مال مشخص.

نکات کلیدی حقوقی در دعوای مطالبه وجه (بسیار مهم و کاربردی)

وقتی تصمیم می گیرید برای گرفتن پولتان به دادگاه پناه ببرید، دانستن چند نکته حقوقی حسابی به کارتان می آید. این نکات مثل نقشه راه هستند و کمک می کنند کمتر در مسیر دادگاه و کارهای اداری سردرگم شوید. بیایید با هم ببینیم چه خبر است.

مرجع صالح رسیدگی: شورای حل اختلاف یا دادگاه؟

یکی از اولین سؤالاتی که پیش می آید این است که اصلاً باید به کجا مراجعه کنیم؟ جوابش به مبلغی که مطالبه می کنید، بستگی دارد:

• شورای حل اختلاف: اگر مبلغ طلب شما تا 20 میلیون تومان (معادل 200 میلیون ریال) باشد، دعوای شما در شورای حل اختلاف بررسی می شود. رسیدگی در شورا معمولاً سریع تر و کم هزینه تر است.
• دادگاه حقوقی: اگر مبلغ طلب شما بیشتر از 20 میلیون تومان باشد، باید به دادگاه حقوقی مراجعه کنید. فرآیند در دادگاه ممکن است کمی طولانی تر و پیچیده تر باشد، اما برای مبالغ بالا چاره ای نیست.

پس قبل از هر کاری، مبلغ دقیق طلب تان را مشخص کنید تا راهتان را درست انتخاب کنید.

صلاحیت محلی دادگاه: کجا دادخواست بدهیم؟

بعد از اینکه فهمیدید باید به شورا بروید یا دادگاه، حالا باید بدانید کدام شهر و کدام شعبه. قانون می گوید که دادخواست باید در محل اقامتگاه خوانده (یعنی کسی که از او طلب دارید) یا در محل وقوع قرارداد، تقدیم شود. اگر چندین محل مطرح باشد، می توانید در هر یک از آن محل ها اقدام کنید. مثلاً اگر بدهکار در تهران زندگی می کند و قرارداد هم در تهران بسته شده، باید در دادگاه های تهران دادخواست بدهید.

هزینه دادرسی: چقدر آب می خورد؟

دادخواست دادن هم هزینه دارد! هزینه دادرسی بسته به اینکه به شورا مراجعه کنید یا دادگاه، متفاوت است و بر اساس مبلغ خواسته (یعنی همان پولی که مطالبه می کنید) محاسبه می شود:

1. در دادگاه حقوقی: 3.5 درصد از مبلغ خواسته.
2. در شورای حل اختلاف: نصف هزینه دادرسی دادگاه حقوقی، یعنی 1.75 درصد از مبلغ خواسته.

این هزینه ها معمولاً هنگام ثبت دادخواست پرداخت می شود، اما نگران نباشید، اگر در نهایت حق با شما باشد، این هزینه ها هم به بدهکار تحمیل می شود و شما می توانید آن را از او بگیرید.

یادتان باشد، این هزینه ها در ابتدا به عهده شماست، اما اگر در پرونده پیروز شوید، بدهکار باید تمام این هزینه ها را به شما برگرداند.

خسارت تأخیر تأدیه: پولتان را دیرتر گرفتی، بیشتر بگیر!

یکی از چیزهای خوبی که قانون برای طلبکارها در نظر گرفته، خسارت تأخیر تأدیه است. این یعنی اگر کسی پولی به شما بدهکار باشد و دیر پرداخت کند، شما می توانید علاوه بر اصل پول، خسارت دیرکرد را هم از او بگیرید. شرایطش این است که:

• طلب شما وجه رایج ایران باشد.
• سررسید پرداخت مشخص باشد و از آن گذشته باشد.
• خوانده (بدهکار) توانایی پرداخت داشته باشد.

این خسارت بر اساس شاخص تورم اعلامی توسط بانک مرکزی محاسبه می شود. پس حتماً در دادخواستتان، درخواست خسارت تأخیر تأدیه را هم ذکر کنید.

تأمین خواسته: دست بدهکار را ببند!

تصور کنید طلب بزرگی دارید و نگرانید بدهکار اموالش را به اسم کس دیگری بزند یا پنهان کند تا شما نتوانید پولتان را وصول کنید. اینجا «تأمین خواسته» به کمکتان می آید. تأمین خواسته یعنی شما از دادگاه می خواهید که قبل از صدور حکم نهایی، اموال بدهکار را توقیف کند. این کار می تواند خیلی به نفعتان باشد، چون مطمئن می شوید که بعداً می توانید پولتان را از آن اموال وصول کنید.

شما می توانید همزمان با دادخواست یا حتی قبل از آن (در شرایط خاص) درخواست تأمین خواسته کنید. البته معمولاً باید یک مبلغی را به عنوان خسارت احتمالی نزد دادگاه واریز کنید تا اگر بعداً مشخص شد دعوای شما بی اساس بوده، از آنجا جبران شود.

ادله اثبات دعوا: چطور حقتان را ثابت کنید؟

در دادگاه، هر کسی ادعایی کند، باید آن را ثابت کند. برای مطالبه وجه هم شما باید با مدارک معتبر، طلب تان را ثابت کنید. این مدارک می توانند شامل موارد زیر باشند:

• سند کتبی: مثل قرارداد، فاکتور، رسید بانکی، چک، سفته، مبایعه نامه. این ها قوی ترین مدارک هستند.
• اقرار: اگر بدهکار خودش اقرار کند که به شما بدهکار است (مثلاً در یک نامه یا پیامک).
• شهادت شهود: اگر شاهدانی دارید که دیده اند یا شنیده اند که بدهکار به شما پول بدهکار است.
• سوگند: در موارد خاص، ممکن است دادگاه از طرفین بخواهد سوگند یاد کنند.
• امارات قضایی: نشانه هایی که دادگاه را به این نتیجه می رساند که شما طلبکار هستید.

هر چقدر مدارک محکم تر و کامل تری داشته باشید، شانس موفقیتتان در دادگاه بیشتر است.

مدارک و مستندات لازم برای طرح دادخواست مطالبه وجه

برای اینکه دادخواست مطالبه وجه شما به نتیجه برسد و بتوانید حقتان را بگیرید، ارائه مدارک و مستندات محکم خیلی مهم است. این مدارک مثل ستون های دعوای شما هستند و بدون آن ها، کارتان حسابی سخت می شود. بیایید ببینیم چه چیزهایی باید همراهتان باشد:

اسناد کتبی: قوی ترین برگ برنده شما

این ها مدارکی هستند که حرفشان حسابی خریدار دارد و دادگاه به راحتی به آن ها استناد می کند. هرچه سندتان رسمی تر و واضح تر باشد، کارتان راحت تر است:

• قراردادها، مبایعه نامه ها و فاکتورها: اگر معامله ای کرده اید (فروش کالا، خدمات، ملک یا خودرو) و پولی از آن طلب دارید، قرارداد یا فاکتور آن معامله بهترین مدرک است. در آن باید مبلغ، تاریخ و تعهدات طرفین به وضوح ذکر شده باشد.
• چک، سفته و برات: این اسناد تجاری، از قوی ترین مدارک برای مطالبه وجه هستند. اگر چک برگشتی دارید، حتماً گواهی عدم پرداخت از بانک بگیرید.
• فیش های واریزی و رسیدهای عادی: اگر پولی به حساب کسی واریز کرده اید یا رسیدی بابت قرض دادن پول از او گرفته اید، این ها هم مدارک خوبی هستند. حتی یک دست نوشته با امضای بدهکار می تواند مؤثر باشد.
• اظهارنامه رسمی: گاهی قبل از دادخواست، بهتر است یک اظهارنامه رسمی برای بدهکار بفرستید. این کار هم به او هشدار می دهد و هم مدرکی می شود که شما برای گرفتن پولتان اقدام کرده اید.
• مستندات الکترونیکی: در دنیای امروز، پیامک ها، ایمیل ها و حتی مکاتبات در شبکه های اجتماعی هم می توانند به عنوان مدرک استفاده شوند. البته نحوه استناد به آن ها کمی پیچیده تر است و باید احراز هویت شوند، اما می توانند به عنوان اماره (نشانه) و قرینه برای اثبات ادعایتان به کار بروند. مثلاً پرینت مکالمات بانضمام اقرار فرد در آن پیامک ها.

شهادت شهود: وقتی مدرک کتبی ندارید

گاهی اوقات، مخصوصاً در قرض های دوستانه یا کارهای کوچک، ممکن است هیچ مدرک کتبی نداشته باشید. اینجا شهادت شهود به دادتان می رسد. اگر یک یا چند نفر شاهد هستند که دیده اند شما پولی به کسی قرض داده اید یا کاری برایش انجام داده اید و او متعهد به پرداخت بوده، می توانید از آن ها بخواهید در دادگاه شهادت بدهند. البته شهادت باید شرایط قانونی خودش را داشته باشد (مثلاً شاهد عادل باشد و تعداد شهود کافی باشد). در مواردی که مدرک کتبی ندارید، شهادت شهود می تواند خیلی راهگشا باشد.

سایر دلایل: کارشناسی و استعلام

• کارشناسی: در بعضی موارد، مثلاً وقتی خسارتی وارد شده و مبلغ دقیق آن مشخص نیست (مثل خسارت تصادف)، ممکن است نیاز به کارشناسی رسمی دادگستری باشد تا میزان دقیق خسارت را برآورد کند.
• استعلامات بانکی یا ثبتی: در مواردی که واریزی اشتباهی داشته اید، یا می خواهید اموال بدهکار را پیدا کنید، دادگاه می تواند از بانک ها یا ادارات ثبت، استعلامات لازم را بگیرد.

جمع آوری دقیق و کامل این مدارک، کار شما را در دادگاه به مراتب آسان تر می کند و شانس پیروزی تان را بالا می برد. پس در این مرحله نهایت دقت را به خرج دهید.

نحوه تنظیم دادخواست مطالبه وجه (راهنمای گام به گام)

خب، حالا که می دانید چه مدارکی لازم است و چه نکات حقوقی مهمی وجود دارد، نوبت به تنظیم خود دادخواست می رسد. این کار شاید در نگاه اول کمی پیچیده به نظر بیاید، اما با یک راهنمای قدم به قدم، می توانید به راحتی از پسش بربیایید. هدف این است که دادخواست شما کامل و بدون نقص باشد تا خدای ناکرده رد نشود.

اجزای فرم دادخواست: چه چیزی باید بنویسید؟

فرم دادخواست شبیه یک پازل است که باید تمام تکه هایش را درست سر جای خودشان بگذارید:

1. خواهان (شما): مشخصات کامل خودتان را بنویسید. اسم، فامیل، نام پدر، کد ملی، شماره شناسنامه و نشانی دقیق (آدرسی که ابلاغیه ها به آن ارسال می شود). این بخش مهم ترین قسمت است.
2. خوانده (بدهکار): مشخصات کامل کسی که از او طلب دارید را بنویسید. دقیقاً مثل مشخصات خودتان. اگر شرکت یا شخص حقوقی است، نام کامل شرکت و آدرس دفتر مرکزی را وارد کنید. اگر نشانی دقیقش را نمی دانید، می توانید از دادگاه درخواست استعلام کنید.
3. وکیل (در صورت وجود): اگر وکیل گرفته اید، مشخصات کامل وکیل هم باید اینجا قید شود.
4. خواسته (چیزی که می خواهید): این قسمت خیلی مهم است و باید کاملاً دقیق و مشخص باشد. باید بنویسید مطالبه وجه به مبلغ [مبلغ به ریال] ریال بابت [دلیل طلب، مثلاً قرض، ثمن معامله، چک برگشتی] به انضمام خسارت تأخیر تأدیه و کلیه خسارات دادرسی. مبلغ را هم به عدد و هم به حروف بنویسید.
5. دلایل و منضمات (مدارکتان): در این بخش باید لیست تمام مدارکی که به دادخواست پیوست می کنید را بنویسید. مثلاً: یک فقره تصویر مصدق رسید عادی مورخ…، یک برگ کپی گواهی عدم پرداخت چک شماره…، تصویر مبایعه نامه شماره… و هر مدرک دیگری که دارید.
6. شرح دادخواست (بیان ماجرا): این قسمت قلب دادخواست شماست. اینجا باید داستان طلب تان را به زبان حقوقی و مستدل برای قاضی تعریف کنید. بنویسید که چطور و به چه دلیل از خوانده طلبکار شده اید، مبلغ چقدر است، چه زمانی قرار بوده پرداخت شود و چرا پرداخت نشده. سعی کنید مختصر، مفید و کاملاً واضح بنویسید و از حاشیه روی پرهیز کنید. تمام نکات کلیدی ماجرا را با تاریخ های دقیق بیان کنید.

نکات مهم در تکمیل هر بخش برای جلوگیری از رد دادخواست

• دقت در مشخصات: کوچک ترین اشتباه در نام، کد ملی یا آدرس، می تواند باعث تأخیر در رسیدگی یا حتی رد دادخواست شود. پس حسابی چک کنید.
• خواسته مشخص: همانطور که گفتیم، خواسته باید دقیق و با مبلغ ریالی مشخص باشد. اگر مبلغ تقریبی است، اعلام کنید که تعیین مبلغ پس از کارشناسی.
• پیوست مدارک: همه مدارکی که در بخش دلایل و منضمات ذکر کرده اید، باید به صورت کپی برابر اصل به دادخواست پیوست شوند. هرگز اصل مدارک را در ابتدا نفرستید، آن ها را برای جلسه دادگاه نگه دارید.
• شرح خلاصه و حقوقی: سعی کنید شرح دادخواست را طوری بنویسید که قاضی با خواندن آن، متوجه اصل ماجرا شود. از بیان جزئیات بی ربط و احساسی پرهیز کنید. از افعال و اصطلاحات حقوقی استفاده کنید، اما نه آنقدر پیچیده که منظور اصلی از بین برود.
• تقدیم به مرجع صالح: حواستان به مبلغ باشد که دادخواست را به شورای حل اختلاف بفرستید یا دادگاه. اگر اشتباه بفرستید، دوباره کاری می شود.

بعد از تکمیل دادخواست و پیوست مدارک، باید آن را به دفاتر خدمات قضایی الکترونیک ببرید تا ثبت و ارسال شود. آن ها هم شما را در مورد مراحل بعدی راهنمایی می کنند.

نمونه دادخواست های مطالبه وجه (عملی و قابل استفاده)

حالا که با کلیات و نکات مهم آشنا شدید، وقت آن است که چند نمونه دادخواست مطالبه وجه را ببینیم. این نمونه ها به شما دید خوبی می دهند که یک دادخواست چطور باید تنظیم شود. البته یادتان باشد که این ها فقط نمونه هستند و هر پرونده شرایط خاص خودش را دارد. پس حتماً جزئیات پرونده خودتان را با دقت در آن ها جایگذاری کنید.

نمونه دادخواست مطالبه وجه (قرض الحسنه / سند عادی)

این نمونه برای وقتی است که شما به کسی پولی قرض داده اید و الان او از پس دادن آن خودداری می کند. ممکن است یک رسید عادی داشته باشید یا حتی توافق شفاهی بوده باشد.

مشخصات خواهان:
نام و نام خانوادگی: [نام کامل خواهان] نام پدر: [نام پدر خواهان] کد ملی: [کد ملی خواهان] نشانی: [نشانی دقیق و کامل خواهان]

مشخصات خوانده:
نام و نام خانوادگی: [نام کامل خوانده] نام پدر: [نام پدر خوانده] کد ملی: [کد ملی خوانده] نشانی: [نشانی دقیق و کامل خوانده]

خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت قرض الحسنه به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید و کلیه خسارات دادرسی.

دلایل و منضمات دادخواست:

• تصویر مصدق رسید عادی مورخ [تاریخ رسید]
• تصویر مصدق فیش واریزی (در صورت وجود)
• استشهادیه شهود (در صورت عدم وجود سند کتبی و با معرفی شهود)
• تصویر مصدق اظهارنامه ارسالی به خوانده به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ ارسال] (در صورت ارسال)

شرح دادخواست:
ریاست محترم [نام دادگاه یا شورای حل اختلاف صالح] با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان، به موجب یک فقره سند عادی (یا توافق شفاهی و فیش واریزی) در تاریخ [تاریخ قرض دادن پول] مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال را به عنوان قرض الحسنه به خوانده محترم آقای/خانم [نام خوانده] پرداخت نموده ام. مقرر گردید که مبلغ مذکور در تاریخ [تاریخ سررسید] به اینجانب مسترد گردد.
متأسفانه علی رغم سررسید موعد مقرر و مراجعات مکرر اینجانب و ارسال اظهارنامه شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ ارسال]، خوانده محترم تاکنون از پرداخت دین خود خودداری نموده است.
لذا با تقدیم این دادخواست و استناد به مدارک و مستندات پیوست، از محضر محترم دادگاه/شورا استدعا دارم دستور فرمایید ضمن صدور قرار تأمین خواسته (در صورت نیاز و واریز خسارت احتمالی)، خوانده را به پرداخت اصل مبلغ خواسته به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید] تا زمان پرداخت و همچنین کلیه خسارات دادرسی (شامل هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل در صورت وجود) در حق اینجانب محکوم فرمایید.
با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان] امضاء
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

نمونه دادخواست مطالبه وجه چک برگشتی

اگر چکی دستتان است که برگشت خورده و می خواهید پولش را بگیرید، این نمونه به کارتان می آید.

مشخصات خواهان: (همانند بالا)
مشخصات خوانده: (همانند بالا)
خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت وجه چک شماره [شماره چک] مورخ [تاریخ چک] به انضمام خسارت تأخیر تأدیه و کلیه خسارات دادرسی.

دلایل و منضمات دادخواست:

• تصویر مصدق گواهی عدم پرداخت (برگشتی) چک به شماره [شماره گواهی] مورخ [تاریخ گواهی]
• تصویر مصدق فتوکپی چک شماره [شماره چک]
• تصویر مصدق اظهارنامه ارسالی به خوانده به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ ارسال] (در صورت ارسال)

شرح دادخواست:
ریاست محترم [نام دادگاه یا شورای حل اختلاف صالح] با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان، به موجب یک فقره چک به شماره [شماره چک] عهده بانک [نام بانک] شعبه [نام شعبه] به تاریخ [تاریخ چک] به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال، از خوانده محترم آقای/خانم [نام خوانده] طلبکار می باشم.
نظر به اینکه در تاریخ سررسید چک، اینجانب به بانک محال علیه مراجعه نمودم، اما چک به دلیل [علت برگشت خوردن چک، مثلاً کسری موجودی] برگشت خورده و گواهی عدم پرداخت به شماره [شماره گواهی] مورخ [تاریخ گواهی] صادر گردیده است که تصویر مصدق آن به پیوست تقدیم می گردد.
علی رغم پیگیری های مکرر و گذشت مدت زمان قانونی، خوانده محترم از پرداخت وجه چک خودداری می نماید.
لذا با تقدیم این دادخواست، از محضر محترم دادگاه/شورا استدعا دارم ضمن صدور قرار تأمین خواسته، خوانده را به پرداخت اصل مبلغ چک به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید چک تا زمان پرداخت و همچنین کلیه خسارات دادرسی در حق اینجانب محکوم فرمایید.
با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان] امضاء
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

نمونه دادخواست مطالبه وجه سفته

سفته هم مانند چک، یک سند تجاری است که می توانید برای وصول آن از دادگاه کمک بگیرید.

مشخصات خواهان: (همانند بالا)
مشخصات خوانده: (همانند بالا)
خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت وجه سفته شماره [شماره سفته] مورخ [تاریخ سررسید سفته] به انضمام خسارت تأخیر تأدیه و کلیه خسارات دادرسی.

دلایل و منضمات دادخواست:

• تصویر مصدق سفته شماره [شماره سفته]
• تصویر مصدق واخواست نامه (در صورت واخواست سفته)
• تصویر مصدق اظهارنامه ارسالی به خوانده به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ ارسال] (در صورت ارسال)

شرح دادخواست:
ریاست محترم [نام دادگاه یا شورای حل اختلاف صالح] با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان، به موجب یک فقره سفته به شماره [شماره سفته] به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال که خوانده محترم آقای/خانم [نام خوانده] به تاریخ [تاریخ سررسید سفته] در وجه اینجانب صادر نموده است، از ایشان طلبکار می باشم.
نظر به اینکه علی رغم سررسید سفته در تاریخ [تاریخ سررسید سفته] و پیگیری های مکرر، خوانده محترم از پرداخت وجه سفته خودداری نموده است.
لذا با تقدیم این دادخواست، از محضر محترم دادگاه/شورا استدعا دارم ضمن صدور قرار تأمین خواسته، خوانده را به پرداخت اصل مبلغ سفته به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید سفته تا زمان پرداخت و همچنین کلیه خسارات دادرسی در حق اینجانب محکوم فرمایید.
با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان] امضاء
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

نمونه دادخواست مطالبه ثمن معامله (ملک / کالا / خودرو)

فرض کنید چیزی فروخته اید و خریدار هنوز همه پولش را نداده. این دادخواست به درد این مواقع می خورد.

مشخصات خواهان: (همانند بالا)
مشخصات خوانده: (همانند بالا)
خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت باقیمانده ثمن معامله [نوع مال، مثلاً ملک، خودرو، کالا] به انضمام خسارت تأخیر تأدیه و کلیه خسارات دادرسی.

دلایل و منضمات دادخواست:

• تصویر مصدق مبایعه نامه/قرارداد فروش مورخ [تاریخ قرارداد]
• تصویر مصدق سند مالکیت/سند خودرو (در صورت لزوم)
• تصویر مصدق اظهارنامه ارسالی به خوانده به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ ارسال] (در صورت ارسال)

شرح دادخواست:
ریاست محترم [نام دادگاه یا شورای حل اختلاف صالح] با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان، به موجب مبایعه نامه/قرارداد فروش مورخ [تاریخ قرارداد]، یک دستگاه [نوع مال، مثلاً آپارتمان، خودروی پراید، تعداد ۱۰ تن گندم] واقع در/مدل [مشخصات مال فروخته شده] را به خوانده محترم آقای/خانم [نام خوانده] به مبلغ کلی [مبلغ کل معامله] ریال فروخته ام.
بر اساس مفاد قرارداد، مقرر گردید مبلغ [مبلغ باقیمانده به عدد و حروف] ریال از ثمن معامله در تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت] توسط خوانده پرداخت گردد. (تصویر مصدق قرارداد به پیوست تقدیم می گردد.)
متأسفانه علی رغم تحویل [مال مورد معامله] و سررسید موعد پرداخت، خوانده محترم تاکنون از پرداخت باقیمانده ثمن معامله خودداری نموده است.
لذا با تقدیم این دادخواست، از محضر محترم دادگاه/شورا استدعا دارم ضمن صدور قرار تأمین خواسته، خوانده را به پرداخت اصل مبلغ باقیمانده ثمن معامله به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت] تا زمان پرداخت و همچنین کلیه خسارات دادرسی در حق اینجانب محکوم فرمایید.
با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان] امضاء
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

نمونه دادخواست مطالبه اجرت المثل / حق الزحمه (ارائه خدمات)

اگر برای کسی کاری انجام داده اید و دستمزدتان را نداده، این دادخواست برایتان کاربرد دارد.

مشخصات خواهان: (همانند بالا)
مشخصات خوانده: (همانند بالا)
خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت حق الزحمه/اجرت المثل ارائه خدمات [شرح نوع خدمات] به انضمام خسارت تأخیر تأدیه و کلیه خسارات دادرسی.

دلایل و منضمات دادخواست:

• تصویر مصدق قرارداد ارائه خدمات/فاکتور (در صورت وجود)
• تصویر مصدق استشهادیه شهود (در صورت شفاهی بودن توافق)
• تصویر مصدق اظهارنامه ارسالی به خوانده به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ ارسال] (در صورت ارسال)

شرح دادخواست:
ریاست محترم [نام دادگاه یا شورای حل اختلاف صالح] با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان، بر اساس توافق شفاهی (یا قرارداد کتبی) در تاریخ [تاریخ توافق] اقدام به ارائه خدمات [شرح نوع خدمات، مثلاً طراحی سایت، مشاوره حقوقی، تعمیرات خودرو] به خوانده محترم آقای/خانم [نام خوانده] نموده ام. (تصویر قرارداد/فاکتور به پیوست تقدیم می گردد.)
بر اساس توافق طرفین، حق الزحمه/اجرت المثل خدمات ارائه شده مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال تعیین گردید که مقرر بود پس از اتمام کار/در تاریخ [تاریخ پرداخت] پرداخت شود.
متأسفانه علی رغم انجام کامل خدمات توسط اینجانب و سررسید موعد پرداخت، خوانده محترم تاکنون از پرداخت حق الزحمه خودداری نموده است.
لذا با تقدیم این دادخواست، از محضر محترم دادگاه/شورا استدعا دارم ضمن صدور قرار تأمین خواسته، خوانده را به پرداخت اصل مبلغ خواسته به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت] تا زمان پرداخت و همچنین کلیه خسارات دادرسی در حق اینجانب محکوم فرمایید.
با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان] امضاء
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

نمونه دادخواست مطالبه وجه واریز اشتباهی

اگر به اشتباه پولی به حساب کسی واریز کرده اید و او پس نمی دهد، می توانید از این نمونه استفاده کنید.

مشخصات خواهان: (همانند بالا)
مشخصات خوانده: (همانند بالا)
خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت وجه واریز اشتباهی به انضمام خسارت تأخیر تأدیه و کلیه خسارات دادرسی.

دلایل و منضمات دادخواست:

• تصویر مصدق فیش واریزی/پرینت گردش حساب بانکی
• تصویر مصدق اظهارنامه ارسالی به خوانده به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ ارسال] (در صورت ارسال)
• درخواست استعلام از بانک مربوطه

شرح دادخواست:
ریاست محترم [نام دادگاه یا شورای حل اختلاف صالح] با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان، در تاریخ [تاریخ واریز] به صورت اشتباهی مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال را به حساب بانکی شماره [شماره حساب] متعلق به خوانده محترم آقای/خانم [نام خوانده] واریز نموده ام. (تصویر مصدق فیش واریزی/پرینت بانکی به پیوست تقدیم می گردد.)
این اشتباه ناشی از [توضیح کوتاه علت اشتباه، مثلاً اشتباه در وارد کردن شماره حساب، تشابه اسمی] بوده و خوانده محترم هیچ گونه استحقاق قانونی برای دریافت و نگهداری این وجه نداشته است. بلافاصله پس از اطلاع از واریز اشتباهی، اینجانب با خوانده تماس گرفته و درخواست استرداد وجه را نمودم، اما متأسفانه ایشان از بازگرداندن مبلغ مذکور خودداری می نمایند.
لذا با تقدیم این دادخواست، از محضر محترم دادگاه/شورا استدعا دارم ضمن صدور قرار تأمین خواسته، خوانده را به پرداخت اصل مبلغ واریزی اشتباهی به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ ارسال اظهارنامه/تاریخ امتناع از پرداخت و همچنین کلیه خسارات دادرسی در حق اینجانب محکوم فرمایید.
با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان] امضاء
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

نمونه دادخواست مطالبه خسارت (مثلاً تصادف رانندگی)

گاهی وقت ها یک حادثه باعث می شود پولی از کسی طلبکار شوید. مثل خسارت ناشی از تصادف. این نمونه برای چنین مواردی است.

مشخصات خواهان: (همانند بالا)
مشخصات خوانده: (همانند بالا)
خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت خسارت وارده به [نوع مال، مثلاً خودرو، منزل] در اثر [شرح حادثه] به انضمام خسارت تأخیر تأدیه و کلیه خسارات دادرسی.

دلایل و منضمات دادخواست:

• تصویر مصدق گزارش افسر کاردان فنی/کروکی تصادف
• تصویر مصدق برگه های کارشناسی خسارت (در صورت وجود)
• تصویر مصدق فاکتورهای تعمیرات (در صورت وجود)
• تصویر مصدق اظهارنامه ارسالی به خوانده به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ ارسال] (در صورت ارسال)
• استشهادیه شهود (در صورت وجود)

شرح دادخواست:
ریاست محترم [نام دادگاه یا شورای حل اختلاف صالح] با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار می رساند، در تاریخ [تاریخ حادثه] در [محل حادثه، مثلاً خیابان…]، یک فقره حادثه [نوع حادثه، مثلاً تصادف رانندگی] بین خودروی اینجانب [مدل و پلاک خودروی خواهان] و خودروی خوانده محترم آقای/خانم [نام خوانده و مدل و پلاک خودروی ایشان] رخ داد که در اثر بی احتیاطی و تقصیر خوانده، خساراتی به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال به [نوع مال، مثلاً خودروی اینجانب] وارد گردید.
گزارش افسر کاردان فنی و کروکی تصادف (و همچنین برگه های کارشناسی خسارت/فاکتورهای تعمیرات) که تصویر مصدق آن ها به پیوست تقدیم می گردد، مؤید این مطلب است که خوانده مقصر اصلی حادثه بوده و مسئول جبران خسارات وارده می باشد.
متأسفانه علی رغم پیگیری های مکرر، خوانده محترم از پرداخت خسارت وارده خودداری می نماید.
لذا با تقدیم این دادخواست، از محضر محترم دادگاه/شورا استدعا دارم ضمن صدور قرار تأمین خواسته، خوانده را به پرداخت اصل مبلغ خسارت وارده به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ حادثه یا تاریخ مطالبه] تا زمان پرداخت و همچنین کلیه خسارات دادرسی در حق اینجانب محکوم فرمایید.
با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان] امضاء
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

مراحل پس از طرح دادخواست تا اجرای حکم

دادخواست را نوشتید و ثبت کردید. حالا چه؟ این تازه اول راه است! فرآیند حقوقی کمی زمان بر است و مراحل خودش را دارد. بیایید ببینیم بعد از ثبت دادخواست چه اتفاقاتی می افتد و چطور باید پیگیر کارتان باشید.

ثبت دادخواست و ارجاع به شعبه

وقتی دادخواستتان را در دفاتر خدمات قضایی ثبت می کنید، یک شماره پرونده به شما می دهند. بعد از این مرحله، دادخواست به یکی از شعب دادگاه (یا شورای حل اختلاف) ارجاع داده می شود. این یعنی پرونده شما به دست یک قاضی مشخص می رسد که مسئول رسیدگی به آن است. شما می توانید با همان شماره پرونده، وضعیت آن را پیگیری کنید.

اخطار و ابلاغ به خوانده

بعد از ارجاع پرونده، دادگاه یک اخطاریه برای خوانده (کسی که از او طلب دارید) می فرستد. این اخطاریه به او اطلاع می دهد که علیهش دادخواستی طرح شده و باید برای دفاع از خودش به دادگاه مراجعه کند یا لایحه دفاعیه ارسال کند. ابلاغیه ها معمولاً به صورت الکترونیکی از طریق سامانه ثنا انجام می شود. پس اگر خوانده هستید حواستان به سامانه ثنا باشد!

جلسه رسیدگی

دادگاه برای رسیدگی به پرونده، یک وقت تعیین می کند و از شما و خوانده می خواهد که در جلسه رسیدگی حاضر شوید. در این جلسه، قاضی حرف های هر دو طرف را می شنود، مدارک را بررسی می کند و ممکن است از شما یا شهودتان سؤالاتی بپرسد. حضور منظم و ارائه توضیحات واضح و مستند در این جلسات، خیلی مهم است.

صدور رأی و مهلت تجدیدنظرخواهی

بعد از بررسی های لازم، قاضی رأی خود را صادر می کند. این رأی می تواند به نفع شما یا به ضرر شما باشد. بعد از صدور رأی، معمولاً یک مهلت 20 روزه (برای افراد ساکن ایران) برای تجدیدنظرخواهی وجود دارد. یعنی اگر هر کدام از طرفین به رأی دادگاه اعتراض داشته باشند، می توانند در این مدت درخواست تجدیدنظر بدهند تا پرونده در دادگاه تجدیدنظر دوباره بررسی شود.

اجرای حکم و نحوه وصول مطالبات

اگر رأی دادگاه قطعی شد (یعنی یا هیچ کس تجدیدنظر نخواست یا دادگاه تجدیدنظر هم رأی را تأیید کرد)، حالا نوبت به اجرای حکم می رسد. شما باید درخواست اجرای حکم را به واحد اجرای احکام دادگستری ارائه دهید. این واحد، بدهکار را مکلف می کند که پول را پرداخت کند. اگر پرداخت نکرد، اجرای احکام می تواند:

• اموال بدهکار (مثل حساب بانکی، ماشین، ملک) را توقیف کند.
• حقوق و مزایای او را تا یک چهارم (در صورت متاهل بودن) یا یک سوم (در صورت مجرد بودن) کسر کند.
• حتی در صورت عدم پرداخت و عدم شناسایی مال کافی، ممکن است حکم جلب بدهکار صادر شود تا او را به پرداخت وادار کنند.

بحث اعسار از پرداخت محکوم به (از دیدگاه خواهان برای آگاهی)

بعد از اینکه حکم به نفع شما صادر شد، ممکن است بدهکار ادعای «اعسار» کند. اعسار یعنی اینکه بدهکار بگوید من توانایی مالی برای پرداخت یکجای بدهی ام را ندارم. اگر دادگاه اعسار او را بپذیرد، بدهی ممکن است به صورت قسطی پرداخت شود. شما به عنوان خواهان باید از این موضوع اطلاع داشته باشید و اگر فکر می کنید بدهکار دروغ می گوید، می توانید به آن اعتراض کنید و سعی کنید ثابت کنید که او توانایی پرداخت دارد.

تمام این مراحل، زمان بر است و نیاز به صبر و پیگیری دارد. پس هرگز ناامید نشوید و تا آخر برای گرفتن حقتان تلاش کنید.

کلام پایانی و توصیه حقوقی (اهمیت مشاوره تخصصی)

همانطور که دیدید، فرآیند مطالبه وجه، از نوشتن دادخواست گرفته تا پیگیری آن در دادگاه و اجرای حکم، ریزه کاری ها و پیچیدگی های خاص خودش را دارد. درست است که با این راهنما شما یک دید کلی و نمونه های کاربردی در دست دارید، اما هر پرونده حقوقی، مثل اثر انگشت، منحصر به فرد است و ممکن است جزئیات خاص خودش را داشته باشد.

مثلاً، شرایط اثبات طلب بدون مدرک کتبی، نحوه محاسبه دقیق خسارت تأخیر تأدیه، یا حتی روش های موثر برای توقیف اموال بدهکار، می تواند در هر مورد متفاوت باشد و نیاز به دانش و تجربه تخصصی دارد. کوچک ترین اشتباه در تنظیم دادخواست، انتخاب مرجع قضایی نامناسب، یا حتی عدم حضور در یک جلسه دادگاه، می تواند کل روند را به ضرر شما تغییر دهد و زمان و هزینه زیادی را به شما تحمیل کند.

اینجاست که اهمیت مشاوره با یک وکیل متخصص برجسته می شود. یک وکیل کاربلد با تجربه در دعاوی مالی، می تواند به شما کمک کند:

• دادخواست شما را به بهترین شکل ممکن و بدون هیچ نقصی تنظیم کند.
• بهترین راهکار را برای جمع آوری و ارائه مدارک به شما نشان دهد.
• شما را در تمامی مراحل دادرسی همراهی کند و از حقوق شما دفاع کند.
• درخواست های ضروری مثل تأمین خواسته را در زمان مناسب مطرح کند.
• و در نهایت، به شما کمک کند تا در سریع ترین زمان ممکن و با کمترین دردسر، به حق و حقوقتان برسید.

پس اگر طلب بزرگی دارید، یا پرونده تان ابهامات و پیچیدگی های زیادی دارد، هرگز از مشاوره با وکلای متخصص دریغ نکنید. نابرده رنج، گنج میسر نمی شود و در دنیای حقوقی، گاهی این رنج با کمک یک مشاور کاربلد، خیلی کمتر و نتیجه بخش تر خواهد بود. با سپردن کار به کاردان، می توانید با خیال راحت تری منتظر احقاق حق خود باشید.